
Είναι δυνατόν να ενισχυθεί η ενέργεια χωρίς τη χρήση μαύρης τρύπας; Αποδεικνύεται πως ναι
Μια ομάδα φυσικών από το Ηνωμένο Βασίλειο κατάφερε για πρώτη φορά να προσομοιώσει εργαστηριακά ένα εξαιρετικά θεωρητικό φαινόμενο που ονομάζεται «βόμβα μαύρης τρύπας» — ένα παράδοξο σενάριο που συνδυάζει τις ιδιότητες της βαρυτικής φυσικής με φαινόμενα κυμάτων και ενέργειας.
Το φαινόμενο αυτό περιγράφεται για δεκαετίες ως μια υποθετική μορφή ανάδρασης που προκύπτει όταν η ενέργεια κυμάτων ενισχύεται διαρκώς μέσω της αλληλεπίδρασής της με μια περιστρεφόμενη μαύρη τρύπα. Αν και ακούγεται σαν σκηνή από ταινία επιστημονικής φαντασίας, η ιδέα βασίζεται σε αυστηρά μαθηματικά και γεννήθηκε τη δεκαετία του 1970.
Από τη θεωρία του Πένροουζ στην πρόβλεψη του Ζέλντοβιτς
Ο νομπελίστας Ρότζερ Πένροουζ είχε προτείνει το 1971 ότι μια μαύρη τρύπα που περιστρέφεται μπορεί να μεταφέρει κινητική ενέργεια σε σωματίδια. Ο σοβιετικός φυσικός Γιάκοφ Ζέλντοβιτς ανέπτυξε την ιδέα με πιο πρακτικούς όρους: ένα περιστρεφόμενο αντικείμενο μέσα σε έναν «καθρεπτισμένο» θάλαμο συντονισμού θα μπορούσε να προκαλέσει εκθετική αύξηση ενέργειας — το θεμέλιο μιας «βόμβας» όχι καταστροφικής, αλλά φυσικά εντυπωσιακής.
Πείραμα στο Σαουθάμπτον: Η θεωρία γίνεται πράξη
Η ομάδα της δρ. Marion Krob στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον σχεδίασε ένα πρωτοποριακό πείραμα που αναπαράγει τις συνθήκες του θεωρητικού μοντέλου. Χρησιμοποιώντας έναν περιστρεφόμενο κύλινδρο από αλουμίνιο και πηνία που δημιουργούν μαγνητικά πεδία, κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα σύστημα κλειστής ανάδρασης. Όταν ο κύλινδρος κινούνταν πιο γρήγορα από το πεδίο, το φαινόμενο ενισχυόταν σημαντικά· όταν η φορά ήταν αντίθετη, αποδυναμωνόταν.
«Το σύστημα πληροί τις συνθήκες αυθόρμητης ενίσχυσης, όπως τις είχε περιγράψει ο Ζέλντοβιτς», αναφέρει η σχετική δημοσίευση.
Επιστήμη στα άκρα – αλλά όχι (ακόμη) στο Διάστημα
Αν και η «βόμβα» που δημιουργήθηκε δεν έχει καμία σχέση με πραγματικά εκρηκτικά ή με την πρόκληση ζημιών, αντιπροσωπεύει ένα τεράστιο βήμα για τη φυσική. Η εργαστηριακή αναπαραγωγή ενός τόσο αφηρημένου και ακραίου φαινομένου ανοίγει τον δρόμο για μελλοντικές μελέτες πάνω στις συμπεριφορές της ενέργειας σε βαρυτικά πεδία και ενδεχομένως —κάποια μέρα— για την καλύτερη κατανόηση των ίδιων των μαύρων τρυπών.
Από τις μαύρες τρύπες ως «καταβόθρες ενέργειας» σε εν δυνάμει πηγές ενίσχυσής της; Το ερώτημα αυτό μπορεί να καθορίσει τη φυσική των επόμενων δεκαετιών.
www.bankingnews.gr
Το φαινόμενο αυτό περιγράφεται για δεκαετίες ως μια υποθετική μορφή ανάδρασης που προκύπτει όταν η ενέργεια κυμάτων ενισχύεται διαρκώς μέσω της αλληλεπίδρασής της με μια περιστρεφόμενη μαύρη τρύπα. Αν και ακούγεται σαν σκηνή από ταινία επιστημονικής φαντασίας, η ιδέα βασίζεται σε αυστηρά μαθηματικά και γεννήθηκε τη δεκαετία του 1970.
Από τη θεωρία του Πένροουζ στην πρόβλεψη του Ζέλντοβιτς
Ο νομπελίστας Ρότζερ Πένροουζ είχε προτείνει το 1971 ότι μια μαύρη τρύπα που περιστρέφεται μπορεί να μεταφέρει κινητική ενέργεια σε σωματίδια. Ο σοβιετικός φυσικός Γιάκοφ Ζέλντοβιτς ανέπτυξε την ιδέα με πιο πρακτικούς όρους: ένα περιστρεφόμενο αντικείμενο μέσα σε έναν «καθρεπτισμένο» θάλαμο συντονισμού θα μπορούσε να προκαλέσει εκθετική αύξηση ενέργειας — το θεμέλιο μιας «βόμβας» όχι καταστροφικής, αλλά φυσικά εντυπωσιακής.
Πείραμα στο Σαουθάμπτον: Η θεωρία γίνεται πράξη
Η ομάδα της δρ. Marion Krob στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον σχεδίασε ένα πρωτοποριακό πείραμα που αναπαράγει τις συνθήκες του θεωρητικού μοντέλου. Χρησιμοποιώντας έναν περιστρεφόμενο κύλινδρο από αλουμίνιο και πηνία που δημιουργούν μαγνητικά πεδία, κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα σύστημα κλειστής ανάδρασης. Όταν ο κύλινδρος κινούνταν πιο γρήγορα από το πεδίο, το φαινόμενο ενισχυόταν σημαντικά· όταν η φορά ήταν αντίθετη, αποδυναμωνόταν.
«Το σύστημα πληροί τις συνθήκες αυθόρμητης ενίσχυσης, όπως τις είχε περιγράψει ο Ζέλντοβιτς», αναφέρει η σχετική δημοσίευση.
Επιστήμη στα άκρα – αλλά όχι (ακόμη) στο Διάστημα
Αν και η «βόμβα» που δημιουργήθηκε δεν έχει καμία σχέση με πραγματικά εκρηκτικά ή με την πρόκληση ζημιών, αντιπροσωπεύει ένα τεράστιο βήμα για τη φυσική. Η εργαστηριακή αναπαραγωγή ενός τόσο αφηρημένου και ακραίου φαινομένου ανοίγει τον δρόμο για μελλοντικές μελέτες πάνω στις συμπεριφορές της ενέργειας σε βαρυτικά πεδία και ενδεχομένως —κάποια μέρα— για την καλύτερη κατανόηση των ίδιων των μαύρων τρυπών.
Από τις μαύρες τρύπες ως «καταβόθρες ενέργειας» σε εν δυνάμει πηγές ενίσχυσής της; Το ερώτημα αυτό μπορεί να καθορίσει τη φυσική των επόμενων δεκαετιών.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών