Έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε πέντε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Γερμανία, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία, Πολωνία) και στο Ηνωμένο Βασίλειο απεικονίζει τη φτώχεια και τις επισφάλειες που «πνίγουν» τη Γηραιά Ήπειρο.
Το συμπέρασμα είναι ξεκάθαρο: οι αυξήσεις τιμών στην ενέργεια και στα καταναλωτικά αγαθά, που σημειώθηκαν στο τέλος της κρίσης της Covid και ενισχύθηκαν από το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, έχουν αποδυναμώσει τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά.
Αύξηση τιμών ρεύματος, φυσικού αερίου, καυσίμων, υπερπληθωρισμός
Ειδικότερα, πληθαίνουν οι λόγοι ανησυχίας για την Ευρώπη καθώς πλησιάζει ο χειμώνας:
Από το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία που οδήγησε σε ενεργειακή κρίση στη Γηραιά Ήπειρο, πολλά νοικοκυριά έχουν δει την αγοραστική τους δύναμη να μειώνεται με συνέπειες στην καθημερινή τους ζωή.
Αυτό καταδεικνύεται από την έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε έξι χώρες (Γερμανία, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία, Πολωνία και Ηνωμένο Βασίλειο), μεταξύ 6.000 ατόμων ηλικίας άνω των 18 ετών στην Ευρώπη, από τη ΜΚΟ Secours populaire français (SPF) σε συνεργασία με την Ipsos.
Το συμπέρασμα είναι σαφές: ένας στους τέσσερις Ευρωπαίους λέει ότι βρίσκεται σε επισφαλή κατάσταση και περισσότεροι από ένας στους δύο πιστεύουν ότι η αγοραστική του δύναμη έχει μειωθεί τα τελευταία τρία χρόνια.
Ένα ποσοστό που ανεβαίνει στο 63% στη Γαλλία και στο 68% στην Ελλάδα.
«Πολύπλοκες επιλογές» τους τελευταίους έξι μήνες
Απόδειξη ότι η κατάσταση έχει επιδεινωθεί το 2022; Το 53% των ερωτηθέντων ανέφερε ότι έπρεπε να «κάνουν περίπλοκες επιλογές λόγω της δύσκολης οικονομικής κατάστασης» τους τελευταίους έξι μήνες.
Έτσι, το 36% αναγκάστηκε να περιορίσει τις μετακινήσεις του (με αυτοκίνητο ή μέσα μαζικής μεταφοράς), το 22% να θερμαίνει λιγότερο το σπίτι του, το 14% να ζητήσει δανεικά από τους συγγενείς, το 13% να έχει περισσότερες από μία δουλειές ή να κάνει μια που δεν του αρέσει (11%), το 11% να παραλείψει ένα γεύμα παρά το γεγονός ότι πεινάει ή το 6% για να ζητήσει τη βοήθεια φίλων, οικογένειας για διαμονή ή σύλλογο για τρόφιμα και είδη ένδυσης (6%).
Επίσης, οι Ευρωπαίοι σφίγγουν το ζωνάρι και για τα παιδιά τους…
Το 16% απάντησε ότι δεν μπορεί να παράσχει ποικίλη διατροφή στο παιδί τους ή στα παιδιά τους, το 12% ότι δεν μπορει να πληρώσουν για την καντίνα ή τα σχολικά είδη και το 13% ότι συνεχίζει να ντύνει τα παιδιά τους με ρούχα που είχε για μικρότερες ηλικίες.
Ομοίως, το 23% των ερωτηθέντων είπε ότι φοβάται ότι δεν θα μπορέσει να καλύψει βασικές ανάγκες (γεύματα, κόστος υγείας, σχολείο, ρούχα κ.λπ.).
Ο πληθωρισμός, ο κύριος ένοχος για τους Ευρωπαίους
Σύμφωνα με τους 6.000 Ευρωπαίους που ερωτήθηκαν, «η αύξηση των τιμών» «εξηγεί τη μείωση της αγοραστικής τους δύναμης.
Σύμφωνα με τους Ευρωπαίους που ρωτήθηκαν, για το 89% «η αύξηση των τιμών» είναι ο παράγοντας που «εξηγεί καλύτερα τη μείωση της αγοραστικής τους δύναμης, πολύ πιο πάνω από τους φόρους και τη μείωση του εισοδήματος που συνδέεται με τη δραστηριότητά τους».
Το αντίστοιχο ποσοστό είναι 92% στη Γερμανία και 91% στο Ηνωμένο Βασίλειο, δύο χώρες όπου οι λογαριασμοί ενέργειας έχουν αυξηθεί σημαντικά.
Εντός της ευρωζώνης, ο πληθωρισμός αυξήθηκε ξανά τον Οκτώβριο στο +10,7% σε διάστημα ενός έτους, έναντι 9,9% τον Σεπτέμβριο – το υψηλότερο επίπεδο από τότε που η Eurostat άρχισε να δημοσιεύει τον δείκτη, τον Ιανουάριο του 1997.
Θετικό σημάδι, ωστόσο, είναι το γεγονός ότι το ποσοστό ανεργίας στη ζώνη του ευρώ έπεσε τον Σεπτέμβριο στο χαμηλότερο ιστορικό του επίπεδο, δηλαδή στο 6,6% του ενεργού πληθυσμού.
Πάντως, σύμφωνα την γαλλική οικονομική εφημερίδα La Tribune, «η ανησυχία για τον κίνδυνο να βρεθούν σε επισφαλή οικονομική κατάσταση» είναι πλέον έκδηλη μεταξύ των Ευρωπαίων που συμμετείχαν στην έρευνα. Για το 55% των ερωτηθέντων, αυτός ο κίνδυνος είναι είτε «μάλλον σημαντικός», είτε «πολύ σημαντικός».
Επίσης, τονίζεται πως το 62% των ερωτηθέντων Γάλλων δηλώνει ότι πρόσφατα περιόρισε τις μετακινήσεις του και το 50% ότι μείωσε την θέρμανση.
Χειρότερη η κατάσταση για τους Έλληνες
Ενώ η μεγάλη πλειοψηφία των Ευρωπαίων, που συμμετείχαν στην έρευνα της Ipsos/SPF, δηλώνουν ότι αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες λόγω της ραγδαίας αύξησης των τιμών, για τους Έλληνες η κατάσταση φαίνεται ιδιαίτερα κρίσιμη.
Πράγματι, ενώ ένας στους τέσσερις Ευρωπαίους δηλώνει ότι βρίσκεται σε επισφαλή κατάσταση, το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε έναν στους δύο (51%) στην Ελλάδα. Επιπλέον, το 68% των Ελλήνων φοβάται ότι «θα βρεθεί σε επισφαλή κατάσταση».
Επιπλέον, το 88% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα δηλώνουν ότι συχνά ή μερικές φορές «δεν ξέρουν σε τι να συμβιβαστούν, επειδή έχουν ήδη περικόψει όλα όσα θα μπορούσαν να περικοπούν».
Ομοίως, «οι Έλληνες γονείς είναι μακράν οι περισσότεροι (μεταξύ εκείνων των έξι χωρών που συμμετείχαν στην έρευνα) που έχουν βιώσει πρόσφατα μια κατάσταση, όπως να μην μπορείς να δώσεις στο παιδί σου μια επαρκώς πλήρη διατροφή (φρούτα, λαχανικά, πρωτεΐνες κ.λπ.)», «να παραιτηθείς από το να πας το παιδί σου διακοπές» ή «να συνεχίσεις να ντύνεις το παιδί σου με ρούχα που είναι πολύ μικρά».
Στην Ελλάδα, ο πληθωρισμός αυξήθηκε κατά 12% σε ετήσια βάση τον Σεπτέμβριο και η τιμή του φυσικού αερίου υπερτετραπλασιάστηκε (+332%). Σε μια προσπάθεια να βοηθήσει τον πληθυσμό της να αντεπεξέλθει, η κυβέρνηση ανακοίνωσε στις 2 Νοεμβρίου ότι τα σούπερ μάρκετ της χώρας θα υποχρεωθούν να καταρτίσουν ένα «καλάθι νοικοκυριού», έναν κατάλογο με τουλάχιστον 51 κατηγορίες καθημερινών καταναλωτικών προϊόντων σε χαμηλότερες τιμές.
Παράλληλα, το 51% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα δηλώνουν ότι ένα απροσδόκητο έξοδο θα μπορούσε να τους ανατρέψει τον προϋπολογισμό. Το ποσοστό αυτό είναι 18% στη Γερμανία και περίπου 20%-25% στη Γαλλία, την Ιταλία, την Πολωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Με δανεικά από τους συγγενείς
Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι έχουν ήδη έρθει αντιμέτωποι με περίπλοκες επιλογές, λόγω της δύσκολης οικονομικής κατάστασης. Ορισμένοι αναγκάστηκαν να περιορίσουν τα ταξίδια, να μειώσουν τη θέρμανση, να ζητήσουν βοήθεια από συγγενείς και να αναλάβουν πρόσθετες εργασίες για να τα βγάλουν πέρα.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, μάλιστα, το 42% των ερωτηθέντων έχουν ήδη ζητήσει από τους συγγενείς τους να τους δανείσουν ή να τους δώσουν χρήματα για να συντηρηθούν.
Το ποσοστό δανεισμού είναι υψηλότερο στην Ελλάδα (63%), ακολουθούμενο από το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιταλία και την Πολωνία (μεταξύ 40% και 41%), την Γαλλία (36%) και την Γερμανία (35%). Αλλά ο δανεισμός δεν είναι βιώσιμος μακροπρόθεσμα.
Από την άλλη πλευρά, τα νοικοκυριά είναι πιθανό να λάβουν καταναλωτικά δάνεια. Ωστόσο, αυτή η λύση έκτακτης ανάγκης μπορεί να είναι επικίνδυνη, καθώς τα επιτόκια αυξάνονται.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών