Οι προκλήσεις για το σχέδιο αποδολαριοποίησης των συναλλαγών ανάμεσα στα κράτη του Παγκόσμιου Νότου
Ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump προειδοποίησε το Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2024 τα κράτη της ομάδας των BRICS ότι θα απαιτήσει «δεσμεύσεις» ότι δεν θα προχωρήσουν στη δημιουργία ενός νέου νομίσματος ως εναλλακτική λύση στη χρήση του δολαρίου των ΗΠΑ και επανέλαβε τις απειλές του για επιβολή δασμών 100%.
Η ιδέα ότι οι χώρες BRICS προσπαθούν να απομακρυνθούν από το δολάριο, ενώ εμείς θα στεκόμαστε και παρακολουθούμε, δεν υπάρχει, ανέφερε ο Trump σε ανάρτησή του στο κοινωνικό δίκτυο Truth.
Την ίδια ώρα, οι χώρες της ομάδας των BRICS+ διερευνούν πώς μπορούν να προωθήσουν τη μεγαλύτερη χρήση των τοπικών νομισμάτων στις συναλλαγές τους, αντί να βασίζονται σε μια μικρή ομάδα νομισμάτων, κυρίως στο δολάριο και το ευρώ.
Το Forum συνεργασίας μεταξύ εννέα κορυφαίων αναδυόμενων οικονομιών – Βραζιλία, Κίνα, Αίγυπτος, Αιθιοπία, Ινδία, Ιράν, Ρωσική Ομοσπονδία, Νότια Αφρική, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα – τόνισε αυτή την αποφασιστικότητα στον τομέα αυτό στη 16η σύνοδο κορυφής τους τον Οκτώβριο του 2024.
Η οικονομολόγος Lauren Johnston έγραψε πρόσφατα μια μελέτη σχετικά με αυτή την εξέλιξη την οποία εξετάξει η ομάδα των οικονομολόγων των BRICS που εξετάσει τις επιλογές για ένα εναλλακτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Γιατί οι χώρες BRIC+ θέλουν να συναλλάσσονται σε τοπικά νομίσματα;
Υπάρχουν οικονομικοί και πολιτικοί λόγοι για τη χρήση τοπικών νομισμάτων.
Η χρήση τοπικών νομισμάτων για τις μεταξύ τους συναλλαγές θα μειώσει το κόστος συναλλαγών και θα μειώσει την εξάρτηση αυτών των χωρών από ξένα νομίσματα.
Τους τελευταίους αιώνες, η παγκόσμια οικονομία έχει αναπτυχθεί με τρόπο που καθιστά ορισμένα νομίσματα πιο πολύτιμα και ευρέως αξιόπιστα για το διεθνές εμπόριο.
Αυτά περιλαμβάνουν το δολάριο ΗΠΑ, το ευρώ, το γιεν Ιαπωνίας και τη βρετανική λίρα.
Αυτά τα νομίσματα έχουν αξία σε όλο τον κόσμο επειδή προέρχονται από χώρες με ισχυρές οικονομίες και μακρά ιστορία συναλλαγών παγκοσμίως.
Όταν τα άτομα ή οι χώρες συναλλάσσονται χρησιμοποιώντας αυτά τα νομίσματα και καταλήγουν να χρησιμοποιούν ή να τα διακρατούν, το θεωρούν «ασφαλές» επειδή η αξία αυτών των νομισμάτων παραμένει σταθερή και μπορούν εύκολα να χρησιμοποιηθούν ή να ανταλλάσσονται οπουδήποτε στον κόσμο.
Αλλά για χώρες στον παγκόσμιο νότο, όπως π.χ, η Αιθιοπία, της οποίας το νόμισμα (το birr) δεν είναι ευρέως αποδεκτό εκτός των συνόρων της, το εμπόριο είναι πολύ πιο δύσκολο.
Ωστόσο, αυτές οι χώρες αγωνίζονται να κερδίσουν αρκετά από τα κύρια νομίσματα μέσω των εξαγωγών για να αγοράσουν ό,τι χρειάζονται στις διεθνείς αγορές και να αποπληρώσουν τα χρέη τους (τα οποία εν γένει είναι εκπεφρασμένα σε αυτά νομίσματα).
Με τη σειρά της, η αναγκαιότητα των συναλλαγών σε μεγάλα νομίσματα ή η αδυναμία συναλλαγών σε αυτά, μπορεί να δημιουργήσει προκλήσεις που επιβραδύνουν την οικονομική ανάπτυξη και ανάπτυξη.
Επομένως, ακόμη και ορισμένες συναλλαγές σε τοπικά νομίσματα μεταξύ των μελών της BRICS+ θα υποστηρίξουν την ανάπτυξη και την ανάπτυξη.
Ο μ εγάλος εξαγωγέας πετρελαίου Ρωσία είναι μια μοναδική περίπτωση.
Αν και υπάρχουν συνολικά λιγότεροι περιορισμοί σε ξένο συνάλλαγμα, η Ρωσία αντιμετωπίζει εκτεταμένες οικονομικές κυρώσεις για τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας.
Η χρήση μιας ποικιλίας νομισμάτων στις συναλλαγές της στο εξωτερικό μπορεί να διευκολύνει την παράκαμψη αυτών των κυρώσεων.
Πολιτικά, οι λόγοι χρήσης άλλων νομισμάτων σχετίζονται κυρίως με την παράκαμψη των κυρώσεων.
Ένα από τα εργαλεία για να λειτουργήσουν οι κυρώσεις είναι ένα διεθνές σύστημα πληρωμών γνωστό ως SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication).
Η Swift ιδρύθηκε το 1973 και εδρεύει στο Βέλγιο.
Επιτρέπει την ασφαλή και τυποποιημένη επικοινωνία μεταξύ χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για διεθνείς πληρωμές και συναλλαγές.
Και είναι σχεδόν ο μόνος τρόπος για να γίνει αυτό.
Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά για την επιβολή οικονομικών κυρώσεων στο Ιράν το 2012 και έκτοτε έχει χρησιμοποιηθεί για την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία και τη Βόρεια Κορέα.
Εάν μια χώρα αποκοπεί από το SWIFT, αντιμετωπίζει εκτοπίζεται από το διεθνές εμπόριο και στις χρηματοοικονομικές συναλλαγές, καθώς οι τράπεζες αγωνίζονται να διεκπεραιώσουν τις πληρωμές. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε οικονομική απομόνωση και προκλήσεις για την πρόσβαση των εν λόγω κρατών στις παγκόσμιες αγορές.
Η πραγματικότητα και η πιθανότητα αποκλεισμού από το σύστημα πληρωμών της Swift είναι ένας από τους παράγοντες που κινητοποιούν τη δυναμική προς ένα νέο σύστημα πληρωμών που επίσης βασίζεται λιγότερο στα νομίσματα των χωρών που διέπουν το SWIFT – όπως το ευρώ, το γιεν Ιαπωνίας, η βρετανική λίρα και το δολάριο ΗΠΑ .
Ποιες είναι οι πιθανές προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν;
Το σχέδιο BRICS+ για τη χρήση τοπικών νομισμάτων αντιμετωπίζει ορισμένα εμπόδια.
Το κεντρικό πρόβλημα είναι η έλλειψη ζήτησης για τα περισσότερα νομίσματα διεθνώς.
Και είναι δύσκολο να υποκαταστήσουμε τον διεθνή ρόλο των υπαρχόντων μεγάλων νομισμάτων.
Εάν, για παράδειγμα, η Ινδία συσσωρεύσει Αιθιοπικά birr, μπορεί να τα χρησιμοποιήσει κυρίως μόνο στο εμπόριο με την Αιθιοπία και πουθενά αλλού.
Ή, εάν η Ρωσία επιτρέψει στην Ινδία να αγοράζει πετρέλαιο σε ρουπίες, τι θα κάνει με αυτές τις ρουπίες;
Δεδομένου ότι οι περισσότερες χώρες που αναζητούν εναλλακτικές λύσεις στην εξάρτηση από το δολάριο τείνουν να πωλούν περισσότερα από ό,τι αγοράζουν από άλλες χώρες ή είναι εισαγωγείς χαμηλότερου εισοδήματος, πρέπει να εξετάσουν ποια νομίσματα θα συσσωρεύσουν μέσω του εμπορίου.
Όσον αφορά τα συστήματα πληρωμών, τουλάχιστον, εμφανίζονται εναλλακτικές λύσεις.
Η ομάδα των BRICS+ δημιουργεί το δικό της, BRICS+ Clear.
Περίπου 160 χώρες έχουν εγγραφεί στη χρήση του συστήματος.
Η Κίνα έχει επίσης το δικό της, Διασυνοριακό Διατραπεζικό Σύστημα Πληρωμών, το οποίο σε γενικές γραμμές λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο όπως το SWIFT.
Ωστόσο, υπάρχει κίνδυνος αυτές οι μέθοδοι πληρωμής να κατακερματίσουν απλώς το σύστημα και να το καταστήσουν ακόμη πιο δαπανηρό και λιγότερο αποτελεσματικό.
Έχουν γίνει αλλού συναλλαγές σε τοπικά νομίσματα;
Δεν γίνονται όλες οι συναλλαγές σε μεγάλα δυτικά νομίσματα.
Για παράδειγμα, στη νότια Αφρική, εντός της τελωνειακής ενότητας της Νότιας Αφρικής
Στη συνέχεια, το ραντ της Νότιας Αφρικής διαδραματίζει σχετικά σημαντικό ρόλο στο διασυνοριακό εμπόριο και τη χρηματοδότηση.
Όπως και στη Νοτιοανατολική Ασία, τα νομίσματα της Σιγκαπούρης και της Ταϊλάνδης ανταγωνίζονται για να είναι το κυρίαρχο νόμισμα στην υποπεριοχή.
Η Κίνα – ο μεγαλύτερος εξαγωγέας και παραγωγός βιομηχανοποιημένων αγαθών στον κόσμο – υπογράφει επίσης διμερείς συμφωνίες swap νομισμάτων με χώρες.
Στόχος είναι η μεγαλύτερη χρήση του ρενμίνμπι στον κόσμο.
Ως μέσο παράκαμψης των κυρώσεων, η Ινδία και η Ρωσία δοκίμασαν πρόσφατα τη χρήση της ρουπίας στο διμερές εμπόριο.
Οι εξαγωγές πετρελαίου της Ρωσίας προς και μέσω της Ινδίας έχουν αυξηθεί σημαντικά μετά τον πόλεμο της Ουκρανίας και περίπου το 90% αυτού του διμερούς εμπορίου πραγματοποιείται σε ρουπίες και ρούβλια.
Αυτό αφήνει τη Ρωσία με μια πρόκληση - τι να κάνει με όλες τις ρουπίες που έχει συσσωρεύσει.
Αυτές οι καταθέσεις βρίσκονται σε ινδικές τράπεζες και επενδύονται σε τοπικές μετοχές και άλλα περιουσιακά στοιχεία.
Ένα ακόμη παράδειγμα προσπαθειών να παρακάμψουν τα μεγάλα διεθνή νομίσματα είναι το κινεζικό μοντέλο «ανταλλαγής».
Το μοντέλο λειτουργεί ως εξής: η Κίνα εξάγει, για παράδειγμα, γεωργικά μηχανήματα σε μια αφρικανική χώρα και λαμβάνει πληρωμή στο νόμισμα αυτής της χώρας.
Στη συνέχεια, η Κίνα χρησιμοποιεί αυτό το νόμισμα για να αγοράσει αγαθά από την ίδια χώρα, τα οποία στη συνέχεια εισάγονται πίσω στην Κίνα.
Μετά την πώληση αυτών των προϊόντων στην Κίνα, ο Κινέζος έμπορος πληρώνεται σε ρενμίνμπι.
Η Γκάνα είναι μια χώρα που εμπλέκεται σε αυτό το μοντέλο ανταλλαγής.
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει το μοντέλο προϋποθέτουν την ψηφιοποίηση των πληρωμών και του εμπορίου και την επιχειρηματική εμπιστοσύνη – απαιτούνται υψηλά επίπεδα για τη δημιουργία και τη διατήρηση σχέσεων μεταξύ των μερών που συναλλάσσονται ως άτομα και ως επιχειρήσεις.
Απαιτεί επίσης κάποιο επίπεδο συγκέντρωσης και συντονισμού, αλλά στερείται ισχυρής νομοθεσίας, κανονισμών και βιομηχανικών προτύπων.
Αυτό σημαίνει ότι διαφορετικές πλατφόρμες και επιχειρήσεις ενδέχεται να μην είναι συμβατές, γεγονός που μπορεί να αυξήσει τον χρόνο και το κόστος της συναλλαγής.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι όταν οι Κινέζοι επενδυτές στην Αιθιοπία πραγματοποιούν κέρδη σε birr.
Χρησιμοποιούν αυτά τα birr για να αγοράσουν αιθιοπικά προϊόντα, όπως καφέ, και να εξάγουν τα προϊόντα στην Κίνα.
Στην Κίνα, όταν πωλούν αυτά τα αγαθά, λαμβάνουν ρενμίνμπι.
Έτσι μεταφέρουν τα κέρδη τους από την Αιθιοπία στην Κίνα αυξάνοντας τις εξαγωγές της Αιθιοπίας στην Κίνα.
Ανέκδοτες αναφορές υποδηλώνουν ότι αυτό είναι εφικτό σε μικρή κλίμακα, αλλά έχει σχετικά υψηλό κόστος συντονισμού.
Θα μπορούσαν να υπάρξουν άλλες προκλήσεις.
Για παράδειγμα, εάν οι Κινέζοι αγοραστές πληρώνουν τους Αιθίοπες παραγωγούς καφέ στο τοπικό τους νόμισμα, αντί για δολάρια, θα μπορούσε να οδηγήσει στη διάθεση λιγότερων δολαρίων συνολικά.
Ορισμένες διεθνείς συναλλαγές εντούτοις εξακολουθούν να βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στα δολάρια.
Πώς θα πρέπει τα κράτη BRICS+ να δομήσουν διευθέτησή των διεθνών τους συναλλαγών;
Δεν υπάρχει απλή, ή εύκολα εφαρμόσιμη ευρέως, λύση για να ξεπεράσουμε την εξάρτηση από μεγάλα διεθνή νομίσματα ή την παράκαμψη του SWIFT.
Απαιτείται ένα γρήγορο, ψηφιακό σύστημα πληρωμών.
Αυτό το σύστημα θα υπολόγιζε και θα εξισορροπούσε αποτελεσματικά τη ζήτηση συναλλάγματος.
Πρέπει επίσης να είναι αξιόπιστο, να αντικαθιστά μέρη του τρέχοντος συστήματος και να μην δημιουργεί επιπλέον κόστος για χώρες που δεν το χρησιμοποιούν ακόμη.
Αν και ορισμένα μέλη της BRICS+, όπως η Ρωσία, μπορεί να ενδιαφέρονται περισσότερο για γρήγορη αλλαγή, αυτό μπορεί να είναι λιγότερο προς το συμφέρον άλλων μελών της BRICS+.
www.bankingnews.gr
Η ιδέα ότι οι χώρες BRICS προσπαθούν να απομακρυνθούν από το δολάριο, ενώ εμείς θα στεκόμαστε και παρακολουθούμε, δεν υπάρχει, ανέφερε ο Trump σε ανάρτησή του στο κοινωνικό δίκτυο Truth.
Την ίδια ώρα, οι χώρες της ομάδας των BRICS+ διερευνούν πώς μπορούν να προωθήσουν τη μεγαλύτερη χρήση των τοπικών νομισμάτων στις συναλλαγές τους, αντί να βασίζονται σε μια μικρή ομάδα νομισμάτων, κυρίως στο δολάριο και το ευρώ.
Το Forum συνεργασίας μεταξύ εννέα κορυφαίων αναδυόμενων οικονομιών – Βραζιλία, Κίνα, Αίγυπτος, Αιθιοπία, Ινδία, Ιράν, Ρωσική Ομοσπονδία, Νότια Αφρική, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα – τόνισε αυτή την αποφασιστικότητα στον τομέα αυτό στη 16η σύνοδο κορυφής τους τον Οκτώβριο του 2024.
Η οικονομολόγος Lauren Johnston έγραψε πρόσφατα μια μελέτη σχετικά με αυτή την εξέλιξη την οποία εξετάξει η ομάδα των οικονομολόγων των BRICS που εξετάσει τις επιλογές για ένα εναλλακτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Γιατί οι χώρες BRIC+ θέλουν να συναλλάσσονται σε τοπικά νομίσματα;
Υπάρχουν οικονομικοί και πολιτικοί λόγοι για τη χρήση τοπικών νομισμάτων.
Η χρήση τοπικών νομισμάτων για τις μεταξύ τους συναλλαγές θα μειώσει το κόστος συναλλαγών και θα μειώσει την εξάρτηση αυτών των χωρών από ξένα νομίσματα.
Τους τελευταίους αιώνες, η παγκόσμια οικονομία έχει αναπτυχθεί με τρόπο που καθιστά ορισμένα νομίσματα πιο πολύτιμα και ευρέως αξιόπιστα για το διεθνές εμπόριο.
Αυτά περιλαμβάνουν το δολάριο ΗΠΑ, το ευρώ, το γιεν Ιαπωνίας και τη βρετανική λίρα.
Αυτά τα νομίσματα έχουν αξία σε όλο τον κόσμο επειδή προέρχονται από χώρες με ισχυρές οικονομίες και μακρά ιστορία συναλλαγών παγκοσμίως.
Όταν τα άτομα ή οι χώρες συναλλάσσονται χρησιμοποιώντας αυτά τα νομίσματα και καταλήγουν να χρησιμοποιούν ή να τα διακρατούν, το θεωρούν «ασφαλές» επειδή η αξία αυτών των νομισμάτων παραμένει σταθερή και μπορούν εύκολα να χρησιμοποιηθούν ή να ανταλλάσσονται οπουδήποτε στον κόσμο.
Αλλά για χώρες στον παγκόσμιο νότο, όπως π.χ, η Αιθιοπία, της οποίας το νόμισμα (το birr) δεν είναι ευρέως αποδεκτό εκτός των συνόρων της, το εμπόριο είναι πολύ πιο δύσκολο.
Ωστόσο, αυτές οι χώρες αγωνίζονται να κερδίσουν αρκετά από τα κύρια νομίσματα μέσω των εξαγωγών για να αγοράσουν ό,τι χρειάζονται στις διεθνείς αγορές και να αποπληρώσουν τα χρέη τους (τα οποία εν γένει είναι εκπεφρασμένα σε αυτά νομίσματα).
Με τη σειρά της, η αναγκαιότητα των συναλλαγών σε μεγάλα νομίσματα ή η αδυναμία συναλλαγών σε αυτά, μπορεί να δημιουργήσει προκλήσεις που επιβραδύνουν την οικονομική ανάπτυξη και ανάπτυξη.
Επομένως, ακόμη και ορισμένες συναλλαγές σε τοπικά νομίσματα μεταξύ των μελών της BRICS+ θα υποστηρίξουν την ανάπτυξη και την ανάπτυξη.
Ο μ εγάλος εξαγωγέας πετρελαίου Ρωσία είναι μια μοναδική περίπτωση.
Αν και υπάρχουν συνολικά λιγότεροι περιορισμοί σε ξένο συνάλλαγμα, η Ρωσία αντιμετωπίζει εκτεταμένες οικονομικές κυρώσεις για τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας.
Η χρήση μιας ποικιλίας νομισμάτων στις συναλλαγές της στο εξωτερικό μπορεί να διευκολύνει την παράκαμψη αυτών των κυρώσεων.
Πολιτικά, οι λόγοι χρήσης άλλων νομισμάτων σχετίζονται κυρίως με την παράκαμψη των κυρώσεων.
Ένα από τα εργαλεία για να λειτουργήσουν οι κυρώσεις είναι ένα διεθνές σύστημα πληρωμών γνωστό ως SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication).
Η Swift ιδρύθηκε το 1973 και εδρεύει στο Βέλγιο.
Επιτρέπει την ασφαλή και τυποποιημένη επικοινωνία μεταξύ χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για διεθνείς πληρωμές και συναλλαγές.
Και είναι σχεδόν ο μόνος τρόπος για να γίνει αυτό.
Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά για την επιβολή οικονομικών κυρώσεων στο Ιράν το 2012 και έκτοτε έχει χρησιμοποιηθεί για την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία και τη Βόρεια Κορέα.
Εάν μια χώρα αποκοπεί από το SWIFT, αντιμετωπίζει εκτοπίζεται από το διεθνές εμπόριο και στις χρηματοοικονομικές συναλλαγές, καθώς οι τράπεζες αγωνίζονται να διεκπεραιώσουν τις πληρωμές. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε οικονομική απομόνωση και προκλήσεις για την πρόσβαση των εν λόγω κρατών στις παγκόσμιες αγορές.
Η πραγματικότητα και η πιθανότητα αποκλεισμού από το σύστημα πληρωμών της Swift είναι ένας από τους παράγοντες που κινητοποιούν τη δυναμική προς ένα νέο σύστημα πληρωμών που επίσης βασίζεται λιγότερο στα νομίσματα των χωρών που διέπουν το SWIFT – όπως το ευρώ, το γιεν Ιαπωνίας, η βρετανική λίρα και το δολάριο ΗΠΑ .
Ποιες είναι οι πιθανές προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν;
Το σχέδιο BRICS+ για τη χρήση τοπικών νομισμάτων αντιμετωπίζει ορισμένα εμπόδια.
Το κεντρικό πρόβλημα είναι η έλλειψη ζήτησης για τα περισσότερα νομίσματα διεθνώς.
Και είναι δύσκολο να υποκαταστήσουμε τον διεθνή ρόλο των υπαρχόντων μεγάλων νομισμάτων.
Εάν, για παράδειγμα, η Ινδία συσσωρεύσει Αιθιοπικά birr, μπορεί να τα χρησιμοποιήσει κυρίως μόνο στο εμπόριο με την Αιθιοπία και πουθενά αλλού.
Ή, εάν η Ρωσία επιτρέψει στην Ινδία να αγοράζει πετρέλαιο σε ρουπίες, τι θα κάνει με αυτές τις ρουπίες;
Δεδομένου ότι οι περισσότερες χώρες που αναζητούν εναλλακτικές λύσεις στην εξάρτηση από το δολάριο τείνουν να πωλούν περισσότερα από ό,τι αγοράζουν από άλλες χώρες ή είναι εισαγωγείς χαμηλότερου εισοδήματος, πρέπει να εξετάσουν ποια νομίσματα θα συσσωρεύσουν μέσω του εμπορίου.
Όσον αφορά τα συστήματα πληρωμών, τουλάχιστον, εμφανίζονται εναλλακτικές λύσεις.
Η ομάδα των BRICS+ δημιουργεί το δικό της, BRICS+ Clear.
Περίπου 160 χώρες έχουν εγγραφεί στη χρήση του συστήματος.
Η Κίνα έχει επίσης το δικό της, Διασυνοριακό Διατραπεζικό Σύστημα Πληρωμών, το οποίο σε γενικές γραμμές λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο όπως το SWIFT.
Ωστόσο, υπάρχει κίνδυνος αυτές οι μέθοδοι πληρωμής να κατακερματίσουν απλώς το σύστημα και να το καταστήσουν ακόμη πιο δαπανηρό και λιγότερο αποτελεσματικό.
Έχουν γίνει αλλού συναλλαγές σε τοπικά νομίσματα;
Δεν γίνονται όλες οι συναλλαγές σε μεγάλα δυτικά νομίσματα.
Για παράδειγμα, στη νότια Αφρική, εντός της τελωνειακής ενότητας της Νότιας Αφρικής
Στη συνέχεια, το ραντ της Νότιας Αφρικής διαδραματίζει σχετικά σημαντικό ρόλο στο διασυνοριακό εμπόριο και τη χρηματοδότηση.
Όπως και στη Νοτιοανατολική Ασία, τα νομίσματα της Σιγκαπούρης και της Ταϊλάνδης ανταγωνίζονται για να είναι το κυρίαρχο νόμισμα στην υποπεριοχή.
Η Κίνα – ο μεγαλύτερος εξαγωγέας και παραγωγός βιομηχανοποιημένων αγαθών στον κόσμο – υπογράφει επίσης διμερείς συμφωνίες swap νομισμάτων με χώρες.
Στόχος είναι η μεγαλύτερη χρήση του ρενμίνμπι στον κόσμο.
Ως μέσο παράκαμψης των κυρώσεων, η Ινδία και η Ρωσία δοκίμασαν πρόσφατα τη χρήση της ρουπίας στο διμερές εμπόριο.
Οι εξαγωγές πετρελαίου της Ρωσίας προς και μέσω της Ινδίας έχουν αυξηθεί σημαντικά μετά τον πόλεμο της Ουκρανίας και περίπου το 90% αυτού του διμερούς εμπορίου πραγματοποιείται σε ρουπίες και ρούβλια.
Αυτό αφήνει τη Ρωσία με μια πρόκληση - τι να κάνει με όλες τις ρουπίες που έχει συσσωρεύσει.
Αυτές οι καταθέσεις βρίσκονται σε ινδικές τράπεζες και επενδύονται σε τοπικές μετοχές και άλλα περιουσιακά στοιχεία.
Ένα ακόμη παράδειγμα προσπαθειών να παρακάμψουν τα μεγάλα διεθνή νομίσματα είναι το κινεζικό μοντέλο «ανταλλαγής».
Το μοντέλο λειτουργεί ως εξής: η Κίνα εξάγει, για παράδειγμα, γεωργικά μηχανήματα σε μια αφρικανική χώρα και λαμβάνει πληρωμή στο νόμισμα αυτής της χώρας.
Στη συνέχεια, η Κίνα χρησιμοποιεί αυτό το νόμισμα για να αγοράσει αγαθά από την ίδια χώρα, τα οποία στη συνέχεια εισάγονται πίσω στην Κίνα.
Μετά την πώληση αυτών των προϊόντων στην Κίνα, ο Κινέζος έμπορος πληρώνεται σε ρενμίνμπι.
Η Γκάνα είναι μια χώρα που εμπλέκεται σε αυτό το μοντέλο ανταλλαγής.
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει το μοντέλο προϋποθέτουν την ψηφιοποίηση των πληρωμών και του εμπορίου και την επιχειρηματική εμπιστοσύνη – απαιτούνται υψηλά επίπεδα για τη δημιουργία και τη διατήρηση σχέσεων μεταξύ των μερών που συναλλάσσονται ως άτομα και ως επιχειρήσεις.
Απαιτεί επίσης κάποιο επίπεδο συγκέντρωσης και συντονισμού, αλλά στερείται ισχυρής νομοθεσίας, κανονισμών και βιομηχανικών προτύπων.
Αυτό σημαίνει ότι διαφορετικές πλατφόρμες και επιχειρήσεις ενδέχεται να μην είναι συμβατές, γεγονός που μπορεί να αυξήσει τον χρόνο και το κόστος της συναλλαγής.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι όταν οι Κινέζοι επενδυτές στην Αιθιοπία πραγματοποιούν κέρδη σε birr.
Χρησιμοποιούν αυτά τα birr για να αγοράσουν αιθιοπικά προϊόντα, όπως καφέ, και να εξάγουν τα προϊόντα στην Κίνα.
Στην Κίνα, όταν πωλούν αυτά τα αγαθά, λαμβάνουν ρενμίνμπι.
Έτσι μεταφέρουν τα κέρδη τους από την Αιθιοπία στην Κίνα αυξάνοντας τις εξαγωγές της Αιθιοπίας στην Κίνα.
Ανέκδοτες αναφορές υποδηλώνουν ότι αυτό είναι εφικτό σε μικρή κλίμακα, αλλά έχει σχετικά υψηλό κόστος συντονισμού.
Θα μπορούσαν να υπάρξουν άλλες προκλήσεις.
Για παράδειγμα, εάν οι Κινέζοι αγοραστές πληρώνουν τους Αιθίοπες παραγωγούς καφέ στο τοπικό τους νόμισμα, αντί για δολάρια, θα μπορούσε να οδηγήσει στη διάθεση λιγότερων δολαρίων συνολικά.
Ορισμένες διεθνείς συναλλαγές εντούτοις εξακολουθούν να βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στα δολάρια.
Πώς θα πρέπει τα κράτη BRICS+ να δομήσουν διευθέτησή των διεθνών τους συναλλαγών;
Δεν υπάρχει απλή, ή εύκολα εφαρμόσιμη ευρέως, λύση για να ξεπεράσουμε την εξάρτηση από μεγάλα διεθνή νομίσματα ή την παράκαμψη του SWIFT.
Απαιτείται ένα γρήγορο, ψηφιακό σύστημα πληρωμών.
Αυτό το σύστημα θα υπολόγιζε και θα εξισορροπούσε αποτελεσματικά τη ζήτηση συναλλάγματος.
Πρέπει επίσης να είναι αξιόπιστο, να αντικαθιστά μέρη του τρέχοντος συστήματος και να μην δημιουργεί επιπλέον κόστος για χώρες που δεν το χρησιμοποιούν ακόμη.
Αν και ορισμένα μέλη της BRICS+, όπως η Ρωσία, μπορεί να ενδιαφέρονται περισσότερο για γρήγορη αλλαγή, αυτό μπορεί να είναι λιγότερο προς το συμφέρον άλλων μελών της BRICS+.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών