«Η κινδυνολογία του Fico για το ρωσικό φυσικό αέριο πέφτει στο κενό» είναι ο τίτλος του εν λόγω δημοσιεύματος, ενώ στον υπότιτλο επισημαίνεται «η απόφαση του Κιέβου να μην ανανεώσει τη συμφωνία με το Κρεμλίνο δεν προκάλεσε την καταστροφή που φανταζόταν ο Σλοβάκος πρωθυπουργός».
Σύμφωνα, λοιπόν, με το ίδιο δημοσίευμα, καθώς οι απλοί Σλοβάκοι ετοιμάζονταν να γιορτάσουν τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά, ο πρωθυπουργός τους ήταν εγκλωβισμένος σε μια σειρά διπλωματικών συνομιλιών στις Βρυξέλλες και τη Μόσχα για να προσπαθήσει να διατηρήσει τη ροή του ρωσικού φυσικού αερίου προς τη χώρα. «Αλλά, αφού η προσπάθειά του να συνεχίσει να πληρώνει το Κρεμλίνο για καύσιμα απέτυχε -και οι αγωγοί έκλεισαν καθώς το 2024 έφτανε στο τέλος του- οι ολοένα και πιο υστερικές προειδοποιήσεις του για ενεργειακή κρίση στην Κεντρική Ευρώπη μοιάζουν να είναι… του αέρα» επισημαίνεται χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον Fico, η λήξη της συμφωνίας που επιτρέπει στη ρωσική κρατική εταιρεία ενέργειας Gazprom να εξάγει προμήθειες μέσω της Ουκρανίας θα είχε «δραστικές επιπτώσεις σε όλους μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Και ο ηγέτης της Σλοβακίας απείλησε ακόμη και με διακοπή των εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας προς το Κίεβο ως αντίποινα για την άρνησή του να επαναδιαπραγματευτεί τη συμφωνία με τη Ρωσία, συνεργαζόμενος με τον Ούγγρο πρωθυπουργό, Viktor Orban, για να πιέσει την Ουκρανία.
Παρά ταύτα, λίγες ημέρες αφότου σταμάτησε η ροή του φυσικού αερίου, οι προβλέψεις για ελλείψεις διαψεύστηκαν και οι τιμές δεν εκτοξεύτηκαν στα ύψη.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Gas Infrastructure Europe, τα αποθέματα της Σλοβακίας είναι γεμάτα πάνω από τα τρία τέταρτα, πάνω από τον εποχικό μέσο όρο, ενώ της Ουγγαρίας βρίσκονται περίπου στο 68%. Άλλες χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εξαρτιόνταν προηγουμένως από το ρωσικό αέριο μέσω αγωγών, δηλαδή η Αυστρία και η Τσεχία, έχουν επίσης υγιείς ποσότητες στην αποθήκη.
«Δεν υπάρχει φυσικά καμία κρίση», δήλωσε ο Laurent Ruseckas από την S&P Global. «Δεν υπάρχει πρόβλημα εφοδιασμού για τη Σλοβακία ή τις κοντινές χώρες όπως η Αυστρία και η Τσεχία. Υπάρχει σχετικά υψηλή αποθηκευτική ικανότητα σε σύγκριση με τη ζήτηση, οπότε ακόμη και αν δεν υπήρχαν εναλλακτικές πηγές, δεν θα υπήρχε πρόβλημα εφοδιασμού. Και υπάρχουν πολλές εναλλακτικές λύσεις».
Εν τω μεταξύ, ο Michal Kocůrek, ειδικός σε θέματα ενέργειας στην τσεχική εταιρεία συμβούλων EGÚ, δήλωσε ότι ο αντίκτυπος στην ΕΕ στο σύνολό της θα είναι οριακός. «Θα τολμούσα μάλιστα να πω ότι ένας κίνδυνος -με τον οποίο οι έμποροι ασχολούνταν συνεχώς και ο οποίος χειραγωγούνταν συνεχώς και οδηγούσε την τιμή προς τα πάνω- έχει τελικά εξαφανιστεί. Έτσι, σύντομα θα γίνει πολύ εμφανές ότι η Σλοβακία είναι καλά εφοδιασμένη και δεν υπάρχουν προβλήματα και ότι οι τιμές στην αγορά της ΕΕ πέφτουν», δήλωσε.
Η... απώλεια μισού δισ. ευρώ
Τώρα, ορισμένοι αμφισβητούν το κατά πόσον ο Fico πίστευε πραγματικά ότι θα υπήρχε κρίση εξ αρχής.
Σύμφωνα με τον οικονομολόγο της GLOBSEC, Vladimír Vaňo, η Σλοβακία ήταν καλά προετοιμασμένη για το τέλος της συμφωνίας, το οποίο -όπως είπε- αναμενόταν από καιρό και δεν αποτέλεσε έκπληξη. «Η Σλοβακία προετοιμαζόταν για αυτή την κατάσταση από την αρχή της εισβολής», δήλωσε. Και, σύμφωνα με τον Ruseckas, ενώ οι λογαριασμοί μπορεί να αυξηθούν ελαφρώς, οι traders είχαν ήδη «τιμολογήσει» το τέλος της συμφωνίας διαμετακόμισης και η απόφαση της γερμανικής κυβέρνησης να τερματίσει τα τέλη διαμετακόμισης φυσικού αερίου για τις προμήθειες που αποστέλλονται στην Κεντρική Ευρώπη θα βοηθήσει να αποφευχθεί μια απότομη αύξηση του κόστους.
Αντ' αυτού, όμως, ο Fico θα χάσει τα έσοδα που κερδίζει από τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου στους γείτονές του, με την κρατική εταιρεία ενέργειας SPP να χάνει δεκάδες εκατομμύρια ευρώ από τα τέλη διαμετακόμισης. «Η Σλοβακία δεν θα μεταφέρει πλέον αέριο σε άλλες χώρες, οπότε αυτό το εισόδημα για τις κρατικές εταιρείες θα χαθεί», πρόσθεσε ο αναλυτής της S&P. Η Ουκρανία ισχυρίζεται ότι η Σλοβακία κερδίζει έως και μισό δισεκατομμύριο ευρώ ετησίως από τη διακίνηση ρωσικού φυσικού αερίου.
Μιλώντας στο Politico μετά το ταξίδι του Fico στη Μόσχα, η Katarína Roth Neveďalová, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από το κυβερνών κόμμα του Smer, δήλωσε ότι είναι αλήθεια ότι «οι πηγές ενέργειας της Σλοβακίας προέρχονται από τη Ρωσία, οπότε είναι πολύ σημαντικό για εμάς να διασφαλίσουμε την παράδοση φυσικού αερίου και πετρελαίου από τη Ρωσία».
Ταυτόχρονα, παραδέχθηκε ότι το θέμα της συμφωνίας για το φυσικό αέριο της Ουκρανίας ήταν υψίστης σημασίας για την κυβέρνηση «επειδή είμαστε χώρα διαμετακόμισης - οπότε τα τέλη διαμετακόμισης αποτελούν μεγάλο μέρος του κρατικού προϋπολογισμού, οπότε δεν θέλουμε να τελειώσει αυτό».
Οι ολοένα και πιο απελπισμένες προσπάθειες του Fico να διατηρήσει το κερδοφόρο παραθυράκι ανοιχτό έχουν δημιουργήσει άλλη μια σφήνα ανάμεσα στον ίδιο και τους συναδέλφους του ηγέτες της ΕΕ. Η αιφνιδιαστική επίσκεψή του στη Μόσχα στις 22 Δεκεμβρίου για απευθείας συνομιλίες με τον πρόεδρο, Vladimir Putin, προκάλεσε καταδίκη, με τον Τσέχο υπουργό Εξωτερικών, Jan Lipavský, να δηλώνει ότι η χώρα του «εξασφάλισε την ανεξαρτησία της από τις ρωσικές ενεργειακές προμήθειες, ώστε να μην χρειάζεται να σέρνεται μπροστά σε έναν μαζικό δολοφόνο».
Όπως και να έχει, η κίνηση αυτή κατέστρεψε την όποια μόχλευση της Σλοβακίας με τη γειτονική Ουκρανία. Μιλώντας στο Politico νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο Ουκρανός υπουργός Ενέργειας, German Galushchenko, αποκάλεσε τη μπλόφα του Fico και δήλωσε ότι είναι απίθανο να μπορέσει καν να διακόψει τις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας, δεδομένου ότι αυτό θα ήταν «απολύτως αντίθετο» με τους κανόνες της ΕΕ.
Σε μια προσπάθεια να κλιμακώσει την πολιτική αντιπαράθεση, ο Fico απείλησε την Πέμπτη να «μειώσει σημαντικά τη στήριξη» για τους Ουκρανούς που ζουν στη Σλοβακία.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών