Το “σκουπόξυλο” του Τσώρτσιλ
Σήμερα που όλοι γνωρίζουν πως “πρέπει” να μοιάζει ένα ημιαυτόματο πιστόλι, όλα τα σχέδια φαίνονται λίγο-πολύ ίδια.
Όμως το 1895, αυτό δεν ήταν δεδομένο και γόνιμα μυαλά εξερευνούσαν νέες ιδέες.
Ο αιώνας της βιομηχανίας
Τα τέλη του δεκάτου ένατου αιώνα ήταν η άνοιξη της βιομηχανικής επανάστασης. Η ατμομηχανή έφερε περίσσεια ενέργειας, ωθώντας την παραγωγή σε νέα όρια. Μόλις δύο δεκαετίες πριν (το 1873) ο Colt είχε παντρέψει το περίστροφο με το μεταλλικό κάλυκα για να φτιάξει το πρώτο όπλο χειρός μαζικής παραγωγής. Τα πυρομαχικά βασίζονταν ακόμη στη μαύρη πυρίτιδα, ένα αρχαίο προωθητικό που περιόριζε τις επιδόσεις.
Στο Όμπερντορφ της Γερμανίας, οι αδελφοί Φιντέλ, Φριτζ και Γιόζεφ Φέεντερλ που εργάζονταν για την Mauser πειραματίζονταν με ένα αυτογεμές πιστόλι που θα έβαλλε βλήματα μικρής διαμέτρου και υψηλής ταχύτητας, βασισμένα σε ένα νέο προωθητικό υλικό: την “άκαπνη πυρίτιδα”. Η λύση αυτή θα εξάλειφε την συσσώρευση βρωμιάς και στάχτης μέσα στο μηχανισμό επιτρέποντας καθαρότερη λειτουργία. Ταυτόχρονα οι υψηλές πιέσεις που μπορούσε να παράγει, άλλαζαν τα βαλλιστικά δεδομένα.
Το φυσίγγιο τυποποιήθηκε σε διαστάσεις 7,63Χ25mm και ήταν το ταχύτερο βλήμα όπλων χειρός, φεύγοντας από την κάνη με 440 μέτρα το δευτερόλεπτο.
Το πιστόλι λειτουργούσε με αδράνεια, με το κλείστρο να οπισθοδρομεί ώστε να απορρίψει τον κάλυκα μετά τη βολή και να οπλίσει την εξωτερική σφύρα. Η τροφοδοσία γινόταν από ένα μεταλλικό γεμιστήρα δέκα φυσιγγίων, που ήταν σταθερά τοποθετημένος κάτω από την κάνη. Όπως και στα τουφέκια της εταιρείας, η αναχορηγία γινόταν μέσω “κλιπ” μεταλλικών ελασμάτων που συγκρατούσαν 10 φυσίγγια μαζί. Ο χειριστής άνοιγε το κλείστρο, τοποθετούσε το έλασμα στη σχισμή και έσπρωχνε τα φυσίγγια στην αποθήκη. Αφαιρώντας το έλασμα, η πρώτη σφαίρα εισερχόταν στη θαλάμη και το όπλο ήταν έτοιμο για βολή.
Ασυνήθιστα χαρακτηριστικά
Η ύπαρξη του γεμιστήρα κάτω από τη θαλάμη υπαγόρευε το μεγάλο μήκος του όπλου. Το σχέδιο των Φέεντερλ περιελάμβανε μια στρογγυλή λαβή με ξύλινα πλακίδια, η οποία απέδωσε το προσωνύμιο “σκουπόξυλο” (Broomhandle). Ήταν ένα μεγάλο όπλο, με μήκος κάνης 14 εκατοστών και ζύγιζε σχεδόν 1,2 κιλά.
Το μηχανολογικό σχέδιο ήταν πολύπλοκο και συχνά περιγράφεται ως τρισδιάστατο παζλ. Υπάρχει μόνο μια βίδα που συγκρατεί τα πλακίδια της λαβής και τα μέρη του μηχανισμού ταιριάζουν αλληλοστηριζόμενα μέσα στον κορμό.
Εκμεταλλευόμενοι την ευθύγραμμη τροχιά του βλήματος οι μηχανικοί το εξόπλισαν με ρυθμιζόμενα σκοπευτικά, βαθμονομημένα από τα 100 ως τα “αισιόδοξα” 1000 μέτρα και σύντομα ανάπτυξαν ένα συνδυασμό ξύλινης
θήκης μεταφοράς που γινόταν κοντάκιο. Έτσι το ογκώδες πιστόλι μετατρεπόταν σε μια ελαφριά αραβίδα.
Ο Πωλ Μάουζερ υιοθέτησε το σχέδιο και το όπλο μπήκε στην παραγωγή ως μοντέλο C.96(Construktion 96). Μεταξύ 1896 και 1937 πάνω από 1,2 εκατομμύρια αντίτυπα βγήκαν από τη γραμμή παραγωγής. Παρόλο που επισήμως δεν υιοθετήθηκε από κανένα στρατό, βρέθηκε στις περισσότερες συρράξεις του μισού πρώτου εικοστού αιώνα. Χρησιμοποιήθηκε από τους Γερμανούς στον Α’ παγκόσμιο, τους Τούρκους και μαζικά από τους Κινέζους, οι οποίοι έφτιαξαν εκατομμύρια αντίγραφα άνευ αδείας από τη Mauser. Αρκετές χιλιάδες αναδύθηκαν το 1970 στο Βόρειο Βιετνάμ ως στρατιωτική βοήθεια.
Στην εποχή του ήταν τόσο πρωτοποριακό που πολλοί αξιωματικοί του Βρετανικού στρατού το αγόραζαν ιδιωτικά για χρήση στο μέτωπο. Μεταξύ τους και ο ανθυπολοχαγός Γουίνστον Τσώρτσιλ που το 1898 αγόρασε δύο C.96
(με αριθμούς σειράς 4257 και 2373) και 1000 φυσίγγια από το οπλοπωλείο “JOHN RIGBY”. Τα χρησιμοποίησε επιτυχώς για να σώσει τη ζωή του τουλάχιστον σε μια περίπτωση στο Σουδάν.
Πολυ-αντιγραμμένο
Η επιτυχία του C.96 έδειξε πως το μέλλον ανήκει στα πιστόλια και η εποχή του περιστρόφου μεγάλου διαμετρήματος έδυε. Όμως η κατασκευή του ήταν κοστοβόρα λόγω των περίπλοκων μηχανουργικών διεργασιών και η Mauser δε μπορούσε να καλύψει τη ζήτηση. Ισπανοί βιοτέχνες όπως οι Beistegui Hermanos και Astra άρχισαν να κοπιάρουν και να εξάγουν απομιμήσεις του.
Ένα από τα ισπανικά αντίγραφα ήταν το εξελιγμένο “modello 900” που χρησιμοποιούσε απλοποιημένο σύστημα κλείστρου και πωλήθηκε σε αρκετές χώρες, περιλαμβανομένης της Κίνας. Τα επόμενα “901” και “902” ήταν εκδόσεις με εξελιγμένο αποσπώμενο γεμιστήρα 20 φυσιγγίων και έβαλλαν αυτόματες ριπές. Οι Γερμανοί ανταποκρίθηκαν, αντιγράφοντας τις ισπανικές βελτιώσεις και παρουσίασαν το δικό τους Mauser 712 “Schnellfeuer” (=ταχυβόλο). Έτσι το σχέδιο έκανε πλήρη κύκλο και στις δεκαετίες 1930-1940 εξελίχθηκε σε ένα πρώιμο αυτόματο αυτοάμυνας. Αυτή η ιδέα οδήγησε αργότερα σε όπλα όπως το Glock18.
Οι Κινέζοι επίσης σύντομα άρχισαν να παράγουν τα δικά τους αντίγραφα άνευ αδείας, παραποιώντας συχνά το λογότυπο και τις σφραγίδες της Mauser. Το πλέον ενδιαφέρον μοντέλο ήταν το Shanxi 17, ένα μεγεθυμένο C.96 που δεχόταν φυσίγγια ,45 Auto. Λόγω του μεγαλύτερου διαμετηματος οι διαστάσεις διαφέρουν και ο γεμιστήρας εξέχει κάτω από τον κορμό. Μόλις 8.000 κατασκευάστηκαν και τα περισσότερα καταστράφηκαν μετά την επικράτηση των κομμουνιστών, καθιστώντας τα ελάχιστα που επέζησαν πολύτιμα συλλεκτικά αντικείμενα.
Το “κόκκινο 9”
Τα πλέον γνωστά Broomhandle είναι τα περίπου 137.000 κομμάτια που αγοράστηκαν από την Αυτοκρατορική Γερμανία για συμπλήρωση των Ρ 08 Luger κατά τον Α’ παγκόσμιο. Επειδή ο στρατός είχε υιοθετήσει το
διαμέτρημα 9 Parabellum έξι χρόνια πριν, το σχέδιο τροποποιήθηκε για το το φυσίγγιο αυτό. Για να αποφεύγεται η σύγχυση και να μη τροφοδοτηθούν λανθασμένα με φυσίγγια 7,63mm, οι υπεύθυνοι επιμελητείας απαίτησαν ένα μεγάλο “9” να χαράσεται στα πλακίδια της λαβής. Για μεγαλύτερη ευκρίνεια βάφονταν με κόκκινη μπογιά, οπότε τα συγκεκριμένα όπλα έμειναν γνωστά με αυτό το προσωνύμιο.
www.bankingnews.gr
Όμως το 1895, αυτό δεν ήταν δεδομένο και γόνιμα μυαλά εξερευνούσαν νέες ιδέες.
Ο αιώνας της βιομηχανίας
Τα τέλη του δεκάτου ένατου αιώνα ήταν η άνοιξη της βιομηχανικής επανάστασης. Η ατμομηχανή έφερε περίσσεια ενέργειας, ωθώντας την παραγωγή σε νέα όρια. Μόλις δύο δεκαετίες πριν (το 1873) ο Colt είχε παντρέψει το περίστροφο με το μεταλλικό κάλυκα για να φτιάξει το πρώτο όπλο χειρός μαζικής παραγωγής. Τα πυρομαχικά βασίζονταν ακόμη στη μαύρη πυρίτιδα, ένα αρχαίο προωθητικό που περιόριζε τις επιδόσεις.
Στο Όμπερντορφ της Γερμανίας, οι αδελφοί Φιντέλ, Φριτζ και Γιόζεφ Φέεντερλ που εργάζονταν για την Mauser πειραματίζονταν με ένα αυτογεμές πιστόλι που θα έβαλλε βλήματα μικρής διαμέτρου και υψηλής ταχύτητας, βασισμένα σε ένα νέο προωθητικό υλικό: την “άκαπνη πυρίτιδα”. Η λύση αυτή θα εξάλειφε την συσσώρευση βρωμιάς και στάχτης μέσα στο μηχανισμό επιτρέποντας καθαρότερη λειτουργία. Ταυτόχρονα οι υψηλές πιέσεις που μπορούσε να παράγει, άλλαζαν τα βαλλιστικά δεδομένα.
Το φυσίγγιο τυποποιήθηκε σε διαστάσεις 7,63Χ25mm και ήταν το ταχύτερο βλήμα όπλων χειρός, φεύγοντας από την κάνη με 440 μέτρα το δευτερόλεπτο.
Το πιστόλι λειτουργούσε με αδράνεια, με το κλείστρο να οπισθοδρομεί ώστε να απορρίψει τον κάλυκα μετά τη βολή και να οπλίσει την εξωτερική σφύρα. Η τροφοδοσία γινόταν από ένα μεταλλικό γεμιστήρα δέκα φυσιγγίων, που ήταν σταθερά τοποθετημένος κάτω από την κάνη. Όπως και στα τουφέκια της εταιρείας, η αναχορηγία γινόταν μέσω “κλιπ” μεταλλικών ελασμάτων που συγκρατούσαν 10 φυσίγγια μαζί. Ο χειριστής άνοιγε το κλείστρο, τοποθετούσε το έλασμα στη σχισμή και έσπρωχνε τα φυσίγγια στην αποθήκη. Αφαιρώντας το έλασμα, η πρώτη σφαίρα εισερχόταν στη θαλάμη και το όπλο ήταν έτοιμο για βολή.
Ασυνήθιστα χαρακτηριστικά
Η ύπαρξη του γεμιστήρα κάτω από τη θαλάμη υπαγόρευε το μεγάλο μήκος του όπλου. Το σχέδιο των Φέεντερλ περιελάμβανε μια στρογγυλή λαβή με ξύλινα πλακίδια, η οποία απέδωσε το προσωνύμιο “σκουπόξυλο” (Broomhandle). Ήταν ένα μεγάλο όπλο, με μήκος κάνης 14 εκατοστών και ζύγιζε σχεδόν 1,2 κιλά.
Το μηχανολογικό σχέδιο ήταν πολύπλοκο και συχνά περιγράφεται ως τρισδιάστατο παζλ. Υπάρχει μόνο μια βίδα που συγκρατεί τα πλακίδια της λαβής και τα μέρη του μηχανισμού ταιριάζουν αλληλοστηριζόμενα μέσα στον κορμό.
Εκμεταλλευόμενοι την ευθύγραμμη τροχιά του βλήματος οι μηχανικοί το εξόπλισαν με ρυθμιζόμενα σκοπευτικά, βαθμονομημένα από τα 100 ως τα “αισιόδοξα” 1000 μέτρα και σύντομα ανάπτυξαν ένα συνδυασμό ξύλινης
θήκης μεταφοράς που γινόταν κοντάκιο. Έτσι το ογκώδες πιστόλι μετατρεπόταν σε μια ελαφριά αραβίδα.
Ο Πωλ Μάουζερ υιοθέτησε το σχέδιο και το όπλο μπήκε στην παραγωγή ως μοντέλο C.96(Construktion 96). Μεταξύ 1896 και 1937 πάνω από 1,2 εκατομμύρια αντίτυπα βγήκαν από τη γραμμή παραγωγής. Παρόλο που επισήμως δεν υιοθετήθηκε από κανένα στρατό, βρέθηκε στις περισσότερες συρράξεις του μισού πρώτου εικοστού αιώνα. Χρησιμοποιήθηκε από τους Γερμανούς στον Α’ παγκόσμιο, τους Τούρκους και μαζικά από τους Κινέζους, οι οποίοι έφτιαξαν εκατομμύρια αντίγραφα άνευ αδείας από τη Mauser. Αρκετές χιλιάδες αναδύθηκαν το 1970 στο Βόρειο Βιετνάμ ως στρατιωτική βοήθεια.
Στην εποχή του ήταν τόσο πρωτοποριακό που πολλοί αξιωματικοί του Βρετανικού στρατού το αγόραζαν ιδιωτικά για χρήση στο μέτωπο. Μεταξύ τους και ο ανθυπολοχαγός Γουίνστον Τσώρτσιλ που το 1898 αγόρασε δύο C.96
(με αριθμούς σειράς 4257 και 2373) και 1000 φυσίγγια από το οπλοπωλείο “JOHN RIGBY”. Τα χρησιμοποίησε επιτυχώς για να σώσει τη ζωή του τουλάχιστον σε μια περίπτωση στο Σουδάν.
Πολυ-αντιγραμμένο
Η επιτυχία του C.96 έδειξε πως το μέλλον ανήκει στα πιστόλια και η εποχή του περιστρόφου μεγάλου διαμετρήματος έδυε. Όμως η κατασκευή του ήταν κοστοβόρα λόγω των περίπλοκων μηχανουργικών διεργασιών και η Mauser δε μπορούσε να καλύψει τη ζήτηση. Ισπανοί βιοτέχνες όπως οι Beistegui Hermanos και Astra άρχισαν να κοπιάρουν και να εξάγουν απομιμήσεις του.
Ένα από τα ισπανικά αντίγραφα ήταν το εξελιγμένο “modello 900” που χρησιμοποιούσε απλοποιημένο σύστημα κλείστρου και πωλήθηκε σε αρκετές χώρες, περιλαμβανομένης της Κίνας. Τα επόμενα “901” και “902” ήταν εκδόσεις με εξελιγμένο αποσπώμενο γεμιστήρα 20 φυσιγγίων και έβαλλαν αυτόματες ριπές. Οι Γερμανοί ανταποκρίθηκαν, αντιγράφοντας τις ισπανικές βελτιώσεις και παρουσίασαν το δικό τους Mauser 712 “Schnellfeuer” (=ταχυβόλο). Έτσι το σχέδιο έκανε πλήρη κύκλο και στις δεκαετίες 1930-1940 εξελίχθηκε σε ένα πρώιμο αυτόματο αυτοάμυνας. Αυτή η ιδέα οδήγησε αργότερα σε όπλα όπως το Glock18.
Οι Κινέζοι επίσης σύντομα άρχισαν να παράγουν τα δικά τους αντίγραφα άνευ αδείας, παραποιώντας συχνά το λογότυπο και τις σφραγίδες της Mauser. Το πλέον ενδιαφέρον μοντέλο ήταν το Shanxi 17, ένα μεγεθυμένο C.96 που δεχόταν φυσίγγια ,45 Auto. Λόγω του μεγαλύτερου διαμετηματος οι διαστάσεις διαφέρουν και ο γεμιστήρας εξέχει κάτω από τον κορμό. Μόλις 8.000 κατασκευάστηκαν και τα περισσότερα καταστράφηκαν μετά την επικράτηση των κομμουνιστών, καθιστώντας τα ελάχιστα που επέζησαν πολύτιμα συλλεκτικά αντικείμενα.
Το “κόκκινο 9”
Τα πλέον γνωστά Broomhandle είναι τα περίπου 137.000 κομμάτια που αγοράστηκαν από την Αυτοκρατορική Γερμανία για συμπλήρωση των Ρ 08 Luger κατά τον Α’ παγκόσμιο. Επειδή ο στρατός είχε υιοθετήσει το
διαμέτρημα 9 Parabellum έξι χρόνια πριν, το σχέδιο τροποποιήθηκε για το το φυσίγγιο αυτό. Για να αποφεύγεται η σύγχυση και να μη τροφοδοτηθούν λανθασμένα με φυσίγγια 7,63mm, οι υπεύθυνοι επιμελητείας απαίτησαν ένα μεγάλο “9” να χαράσεται στα πλακίδια της λαβής. Για μεγαλύτερη ευκρίνεια βάφονταν με κόκκινη μπογιά, οπότε τα συγκεκριμένα όπλα έμειναν γνωστά με αυτό το προσωνύμιο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών